Δημόσια παιδεία: στη μέγγενη της οικονομικής κρίσης του «Καλλικράτη» και του «ψηφιακού» σχολείου.

Δημόσια παιδεία:

στη μέγγενη της οικονομικής κρίσης του «Καλλικράτη» και του «ψηφιακού» σχολείου. 

Χρόνια τώρα κάθε οικογένεια το έχει καταλάβει καλά. Η Δημόσια Ελληνική παιδεία είναι ο μεγάλος ΑΣΘΕΝΗΣ της κοινωνίας μας.

Με κυρίαρχα προβλήματα

–         Την ανεπαρκή χρηματοδότηση

–         Τη στρεβλή και επιφανειακή γνώση χωρίς κριτική σκέψη

–         Το εξεταστικό σύστημα – λαιμητόμο – στηριγμένο στην αποστήθιση – που εξοντώνει ψυχολογικά και κοινωνικά τον έφηβο και την οικογενειά του.

–         Το μεγάλο ποσοστό μαθητικής διαρροής μέχρι το λύκειο, από τα ασθενέστερα κυρίως στρώματα χωρίς στοιχειώδη μέτρα εκπαιδευτικής και κοινωνικής στήριξης των μαθητών

–         Τη διάσπαση του ενιαίου χαρακτήρα της βασικής γνώσης με τα γενικά και επαγγελματικά λύκεια.

–         Την επιστημονική – εκπ/κη και οικονομική υποβάθμιση των Εκπ/κων

–         Τη μεγάλη εργασιακή – επαγγελματική ανασφάλεια για όλους τους νέους μετά το τέλος των σπουδών. 

Η κατάσταση όλα αυτά τα χρόνια – από τη μεταπολίτευση και μετά έχει δημιουργήσει ένα διαχρονικό μορφωτικό κοινωνικό έλλειμμα που σε συνδυασμό με τις βασικές λειτουργίες της καπιταλιστικής οικονομίας αποτελούν μια από τις βασικές αιτίες της «παθογένειας» της ελληνικής κοινωνίας σ’ όλες της τις εκφράσεις, στερούν από τη χώρα την «ψυχή» της ανάπτυξης.

Είναι προφανές ότι οι ευθύνες βαραίνουν κατά κύριο λόγο τις κυβερνήσεις που είχαν μέχρι τώρα την ευθύνη στα πλαίσια του δικομματικού πολιτικού συστήματος, αλλά και όλους εμάς τους Εκπ/κους – Γονείς που παρά τις προσπάθειες και τους αγώνες δεν καταφέραμε ν’ αντισταθούμε αποτελεσματικά και ν’ ανατρέψουμε αυτή την «αρρωστημένη» κατάσταση.

Σήμερα με δεδομένη την οξύτητα των προβλημάτων στην Παιδεία μέχρι τώρα, έρχεται ένας συνδυασμός αλλαγών λόγω οικονομικής κρίσης και αυτοδιοικητικής μεταρρύθμισης που θα δημιουργήσει συνθήκες κατάρρευσης και ξηλώματος του δημοσίου χαρακτήρα της Παιδείας.

–         Είμαστε ήδη στο «κόκκινο» όριο της πλήρους αποδιάρθρωσης και απορρύθμισης του ελληνικού σχολείου.

–         Με κυριότερα χαρακτηριστικά:

–         Την παραπέρα μείωση των δαπανών για την παιδεία στο πλαίσιο του «καταστροφικού» προγράμματος σταθερότητας της κυβέρνησης με συνέπειες:

Α) Λιγότερα έσοδα για τις λειτουργικές δαπάνες των σχολείων

Β) μείωση του ρυθμού ανέγερσης σχολικών κτιρίων

Γ) συγχωνέυσεις τμημάτων – περισσότεροι μαθητές στα τμήματα (30αρια)

Δ) Συγχωνεύσεις σχολικών μονάδων

Ε) Μείωση των προσλήψεων νέων Εκπ/κων

Στ) Κτύπημα των εργασιακών σχέσεων των Εκπ/κων – περισσότεροι καθηγητές σε δύο ή τρία σχολεία – περισσότεροι με ελαστικές σχέσεις εργασίας (ωρομίσθιοι) αναγκαστικές αποσπάσεις σε άλλες περιφέρειες.

Ζ) Μείωση των μισθών και αύξηση του χρόνου εργασίας των Εκπ/κων χωρίς ταυτόχρονα ουσιαστική επιμόρφωση.

Η) Καμία πρόσληψη διοικητικών υπαλλήλων στις σχολικές μονάδες όπως και κοινωνικών ψυχολόγων, με τους Εκπ/κους να καλύπτουν τα κενά εκ των ενόντων και το σχολείο να υπολειτουργεί.

– Η διοικητική μεταρρύθμιση μέσω του «Καλλικράτη» της ψευδεπίγραφης «αποκέντρωσης» που προωθείται θα φέρει το τελειωτικό χτύπημα στη δημόσια Παιδεία προωθώντας ακραία νεοφιλελεύθερα μέτρα δοκιμασμένα ήδη σ’ άλλες χώρες ΗΠΑ, Μ. Βρετανία με τραγικές συνέπειες.

     Το σχέδιο αυτό προβλέπει τη συγκρότηση Ειδικών Εκπ/κων Συμβουλίων στο επίπεδο της περιφέρειας από εκπροσώπους παραγωγικών – κοινωνικών φορέων που θα καθορίζουν μέρος του προγράμματος σπουδών, θα επιλέγουν και θα αξιολογούν το Εκπαιδευτικό υλικό, θα επιλέγουν το βοηθητικό διδακτικό και διοικητικό προσωπικό, θα χρηματοδοτούν τη σχολική ζωή, εξασφαλίζοντας πρόσθετους πόρους.

     Μέσα από αυτές τις γραμμές γίνεται φανερό ότι:

–         Καταργείται ο ενιαίος χαρακτήρας των σπουδών, της υποχρεωτικής Εκπ/σης αφού ένα μέρος των αναλυτικών προγραμμάτων θα διαφοροποιείται κατά περιφέρεια ανάλογα με τις επιδιώξεις της αγοράς και τις κατευθύνσεις των επιχειρήσεων.

–         Το σχολείο θα επιδιώκει να συμπληρώσει τη λειψή κρατική χρηματοδότηση για να λειτουργήσει βρίσκοντας πόρους από χορηγούς – σπόνσορες – διαφήμιση προωθώντας «καινοτόμες εκπαιδευτικές δράσεις» με ενίσχυση του επιχειρηματικού πνεύματος και της ανταγωνιστικότητας με τις άλλες σχολικές μονάδες.

–         Οι εργασιακές σχέσεις των Εκπ/κων θα ελαστικοποιηθούν πάρα πέρα με τελικό στόχο την υπογραφή ατομικής σύμβασης εργασίας και την κατάργηση της μόνιμης και σταθερής δουλειάς. Στην πορεία αυτή θα επιδιωχθεί η «αξιολόγηση» των εκπαιδευτικών και του σχολείου να γίνεται από τη μια με βάση τα αποτελέσματα των εξετάσεων των μαθητών από την άλλη στο κατά πόσο πετυχημένα προωθούν τις «καινοτόμες δράσεις που θα φέρνουν και το χρήμα για τη λειτουργία του σχολείου. Είναι προφανές ότι σε ένα τέτοιο πλαίσιο λειτουργίας του σχολείου θα κυριαρχεί η ανταγωνιστικότητα και η αλληλοϋπονόμευση στις σχέσεις των εκπαιδευτικών, θα διαμορφώνεται το πρότυπο του υποταγμένου Εκπ/κου με χειραγωγημένη συνείδηση, του Εκπ/κου που θα «πλασσάρει» την εμπορευματοποιημένη και κατευθυνόμενη γνώση χωρίς δυνατότητες συλλογικών αντιστάσεων και διεκδικήσεων.

–         Θα διατηρηθεί η διαίρεση της λυκειακής βαθμίδας σε γενική και επαγγελματική/τεχνική ενισχυμένη η δεύτερη με στοιχεία επαγγελματικής κατάρτισης σύμφωνα με τα συμφέροντα και τις επιδιώξεις των τοπικών επιχειρήσεων.

–         Η εισαγωγή διπλών κεντρικών εξετάσεων για το Εθνικό Απολυτήριο με θέματα από Τράπεζα θεμάτων θα διατηρήσει και θα διευρύνει την παραπαιδεία την ιδιωτική Εκπ/ση και την οικονομική αιμορραγία των οικογενειών.

–         Το «κερασάκι στην τούρτα» σε μια τέτοια προοπτική είναι οι εξαγγελίες για «ψηφιακή» τάξη για την κυριαρχία δηλ. του ηλεκτρονικού μέσου στην Εκπ/κη διαδικασία. Είναι δεδομένο ότι οι νέες τεχνολογίες δημιουργούν νέες δυνατότητες και ταυτόχρονα κρύβουν σοβαρούς κινδύνους ανάλογα με την χρήση τους. Αν δεν υπάρχει ο ενιαίος βασικός κορμός της γενικής παιδείας και η δυνατότητα με την παρέμβαση του Εκπ/κου η γνώση ν’ αφομοιώνεται με κριτικό τρόπο και σε βάθος μέσα από τις επιστημονικές διαδικασίες της ανάλυσης και της σύνθεσης τότε το όλο εγχείρημα του «νέου» «ψηφιακού» σχολείου μπορεί να εκφυλισθεί στη πρόσληψη εξειδικευμένης υπερπληροφόρησης με μονόπλευρο προσανατολισμό και οι Εκπ/κοι σε χειριστές της μεθοδολογίας για την απόκτηση της πληροφορίας.

Με βάση τα παραπάνω, είναι φανερό ότι και η Παιδεία όπως και όλοι οι τομείς της οικονομικής και κοινωνικής ζωής είναι σε κρίσιμο σταυροδρόμι.

     Επειδή όμως το σχολείο και η Παιδεία είναι το μέλλον της κοινωνίας – το σήμα κινδύνου ακούγεται ολοένα και πιο δυνατά.

     Ακόμα βέβαια δεν έχει συνειδητοποιηθεί πλατιά ότι σε τελική ανάλυση αυτό που «παίζεται» σήμερα είναι αν, για τα παιδιά μας, για το μέλλον, θα υπάρχει κοινωνία με τα χαρακτηριστικά της συνοχής, συνεργασίας, αλληλεγγύης, δημοκρατίας, δικαιοσύνης ανοικτής στη πρόοδο και την εξέλιξη ή θα κυριαρχήσει η κοινωνία του ατομισμού, της ανασφάλειας, της ανεργίας, του καταναλωτισμού, της διαφθοράς του ανταγωνισμού, του κέρδους των λίγων εις βάρος των πολλών.

     Αν περάσει η ιδιωτικοποίηση της Δημόσιας Παιδείας, και η γνώση από κοινωνικό αγαθό γίνει εμπόρευμα, και ο μαθητής εξαρτημένος, ατομικός καταναλωτής, χωρίς μόνιμη και σταθερή εργασία τότε μπαίνουμε στο Νέο Μεσαίωνα και ο χειμώνας θα είναι μακρύς.

     Το ζητούμενο για όλους εμάς είναι να βρούμε τους τρόπους και τους δρόμους για να κάνουμε ακόμα πιο μαζικές και αποτελεσματικές τις αντιστάσεις μας.

     Ένα νέο ριζοσπαστικό διεκδικητικό μορφωτικό – πολιτιστικό κίνημα πρέπει να είναι η απάντηση μας.

Στα σχολεία και τις σχολές, στις συνοικίες της πόλης γονείς – μαθητές Εκπ/κοι πρέπει να βρεθούμε να συζητήσουμε και να παλέψουμε.

Οι δρόμοι μας περιμένουν…… 

Άρθρο για τοπικό τύπο του Βύρωνα                                 Β. Τζαφάς

ΕΛΜΕ Ν. Αθήνας